In het Oude Testament staat dat in het jubeljaar slaven en gevangenen vrijgelaten worden, schulden kwijtgescholden en land aan de rechtmatige eigenaar teruggegeven wordt. Het jubeljaar werd eens in de vijftig jaar gevierd maar het is niet duidelijk of zo’n jaar ooit echt gevierd werd. Er wordt wel geschreven dat als de Messias komt, Hij die belofte zal vervullen (Jesaja 61,1). Volgens het Nieuwe Testament begon Jezus aldus: “De Geest van de Heer rust op Mij, want Hij heeft Mij gezalfd om aan armen het goede nieuws te brengen, om aan gevangenen hun vrijlating bekend te maken en blinden te genezen, om onderdrukten hun vrijheid te geven, om een genadejaar van de Heer uit te roepen” (Lc.4,18-19). Hiermee geeft Jezus aan dat Hij mensen wil redden, genezen, goed nieuws brengt, vrijheid en vrede geeft. Dat is een Blijde Boodschap.
Nadat Jezus Verrezen was, verkondigden Christenen die Blijde Boodschap. In de eerste eeuwen vierden de Christenen geen jubeljaar. Pas in het jaar 1300 (een rond getal – 1300 jaar na de geboorte van Jezus) vierde men het de eerste keer. Paus Bonifatius VIII was zo onder de indruk van hoeveel pelgrims de graven van Petrus en Paulus in Rome kwamen bezoeken, dat hij “een jaar van vergeving van alle zonden” uitriep (bul Antiquorum habet). En hij zei dat dit elke eeuw moest gebeuren. Dat betekent dat als je geboren bent in het begin van een eeuw je het niet kunt meemaken. Om meer mensen in de gelegenheid te stellen een heilig jaar mee te maken werd dit verkort tot vijftig jaar. Zo riep Paus Clemens VI 1350 uit tot heilig jaar. Een andere Paus, Urbanus VI, verkortte in 1389 de tijdspanne tot drieëndertig jaar, de lengte van het leven van Jezus, en kondigde meteen een nieuw heilig jaar af (bul Salvator Noster Unigenitus). In 1470 werd die periode opnieuw aangepast door Paus Paulus II, die de tijdsduur terugbracht tot vijfentwintig jaar (bul Ineffabilis providentia). Sindsdien wordt het heilig jaar elke 25 jaar gevierd. Toch kan een Paus een buitengewoon heilig jaar afkondigen. Paus Pius XI verklaarde 1933 tot heilig jaar om de 1900ste verjaardag van Jezus’ Verrijzenis te gedenken. Paus Johannes Paulus II deed hetzelfde met 1983 (= 1950 jaar na de dood van Jezus). Waarschijnlijk wordt in 2033 en in 2083 ook een heilig jaar gevierd. Dat betekent dus zes heilige jaren per eeuw. In dit jaar (2025) is er dus opnieuw een jubeljaar met als thema: ‘Pelgrims van Hoop’. We zijn allen pelgrims en worden geleid door de hoop die we vinden in Jezus Christus onze Heer. (Wordt vervolgd)
Pastoor Karel Loodts
